Różnice między kobietą i mężczyzną widać na pierwszy rzut oka. I nie chodzi tylko o narządy płciowe. Mężczyźni mają więcej masy mięśniowej i "grubsze" kości, więc zwykle są wyżsi i ciężsi od nas. Kobiety najczęściej mają delikatniejszą budowę i są niższe. Ceną "za zgrabność" bywa jednak wcześniejsza i szybciej postępująca osteoporoza. Niestety, mamy w organizmie więcej tkanki tłuszczowej niż panowie i wolniejszą przemianę materii. To sprzyja otyłości, ale też rozwojowi cukrzycy typu 2. Rodzimy dzieci i choć ciąża to nie choroba, sprzyja powstawaniu np. żylaków. Andropauza zmniejsza u mężczyzn poziom testosteronu, co skutkuje mniejszym libido i wydolnością organizmu. Menopauza zmniejsza nam stężenie estrogenów, co osłabia nasze libido i pogłębia zmarszczki, ale również sprzyja wystąpieniu chorób serca, stawów czy tarczycy.Mimo takich "obciążających" nas różnic mężczyźni w Polsce żyją dziś średnio 76 lat, a kobiety kilka lat dłużej. W sukurs przychodzi nam bowiem genetyka. Dziewczynki rodzą się silniejsze od chłopców. Ponadto natura wyposażyła nas w większą odporność, obdarzając przy- wilejem rodzenia potomstwa. Częściej i chętniej niż panowie odwiedzamy kontrolnie lekarzy i robimy zalecane badania. Naszym atutem jest również to, że po-dejmujemy różne działania profilaktyczne (np. stosuje-my niskocholesterolową dietę, dbamy o linię), by nie nękały nas te bardziej "kobiece" niż "męskie" schorzenia.
Osteoporoza
Kobiety chorują na nią 6-8 razy częściej niż mężczyźni.
Nasze kości są najmocniejsze wtedy, gdy mamy 20-35 lat. Potem stale "tracą na wadze", niemal 1 proc. masy rocznie. U kobiet ten proces zaczyna się wcześniej niż u mężczyzn, a ponadto im bliżej menopauzy, tym tempo tzw. rzeszotnienia kości jest szybsze. Dlaczego tak się dzieje? Otóż, panie zwykle są drobniejsze od panów, a więc nasza masa kostna wyjściowo jest mniejsza. Ponadto po 35. roku życia, w ciągle przebudowującej się tkance kostnej, zaczynają dominować komórki "żerne" (osteoklasty), dlatego zostaje przyspieszony proces rozpuszczania i niszczenia tkanki, a to z kolei powoduje, że jeszcze szybciej zmniejsza się masa kostna i kości stają się słabsze. Im bliżej kobieta jest menopauzy, tym bardziej proces ten przyspiesza, bo zmniejsza się wtedy estrogenowy parasol ochronny nad kośćmi. Poza tym, bardzo ważnym składnikiem kości jest siatka kolagenowa z kryształami soli wapnia. Gdy w organizmie za mało jest wapnia (u kobiet to nie tylko nieprawidłowa dieta, ale też np. liczne i częste porody), kość staje się krucha i porowata, a wtedy łatwo o złamania. Zbyt mała aktywność fizyczna także sprzyja osteoporozie, a kobiety zwykle mniej się ruszają niż mężczyźni. I wreszcie, kobiety coraz częściej ostatnio sięgają po używki - papierosy, alkohol, kawa - a to czynniki ryzyka osteoporozy. Jeśli jeszcze kobieta genetycznie jest obciążona skłonnością do rzeszotnienia kości (mamie lub babci przytrafiały się złamania), trzeba dmuchać na zimne. Rada dla ciebieSpędzaj jak najwięcej czasu w ruchu na świeżym powietrzu i jadaj produkty bogate w wapń (nabiał, szprotki z ośćmi).Ważne badaniaW diagnostyce osteoporozy najważniejsza jest densytometria (rodzaj prześwietlenia).
Cukrzyca typu 2Kobiety chorują na nią 2 razy częściej niż mężczyźni.
Organizm szybko przetwarza jedzenie w glukozę, która jest potrzebna naszym komórkom, żeby wykorzystywały ją jako energię do życia i wykonywania swoich specjalnych zadań. Żeby glukoza mogła się dostać do wnętrza komórki, potrzebna jest insulina - hormon produkowany przez trzustkę. Jeśli trzustka produkuje jej zbyt mało albo komórki z jakiegoś powodu nie chcą się otworzyć "insulinowym kluczem" przed glukozą, nadmiar cukru krąży we krwi. I dochodzi do cukrzycy. To prawda, że choroba ta ma charakter genetyczny (można odziedziczyć skłonność do cukrzycy), ale jednocześnie jej przebieg w dużej mierze zależy od wpływu środowiska. Cukrzycy sprzyja m.in. otyłość będąca efektem złej diety i małej aktywności ruchowej. A więcej jest otyłych kobiet niż mężczyzn. Ujawnieniu się tej choroby sprzyjają też wielodzietność i menopauza.
Rada dla ciebie - dbaj o prawidłową wagę. Będąc w ciąży, kontroluj poziom cukru we krwi i - jeśli trzeba - lecz tzw. cukrzycę ciężarnych. Ważne badania- w diagnostyce cukrzycy zalecane jest określenie poziomu glukozy we krwi na czczo i - jeśli to konieczne - godzinę po jedzeniu.
Osteoporoza
Kobiety chorują na nią 6-8 razy częściej niż mężczyźni.
Nasze kości są najmocniejsze wtedy, gdy mamy 20-35 lat. Potem stale "tracą na wadze", niemal 1 proc. masy rocznie. U kobiet ten proces zaczyna się wcześniej niż u mężczyzn, a ponadto im bliżej menopauzy, tym tempo tzw. rzeszotnienia kości jest szybsze. Dlaczego tak się dzieje? Otóż, panie zwykle są drobniejsze od panów, a więc nasza masa kostna wyjściowo jest mniejsza. Ponadto po 35. roku życia, w ciągle przebudowującej się tkance kostnej, zaczynają dominować komórki "żerne" (osteoklasty), dlatego zostaje przyspieszony proces rozpuszczania i niszczenia tkanki, a to z kolei powoduje, że jeszcze szybciej zmniejsza się masa kostna i kości stają się słabsze. Im bliżej kobieta jest menopauzy, tym bardziej proces ten przyspiesza, bo zmniejsza się wtedy estrogenowy parasol ochronny nad kośćmi. Poza tym, bardzo ważnym składnikiem kości jest siatka kolagenowa z kryształami soli wapnia. Gdy w organizmie za mało jest wapnia (u kobiet to nie tylko nieprawidłowa dieta, ale też np. liczne i częste porody), kość staje się krucha i porowata, a wtedy łatwo o złamania. Zbyt mała aktywność fizyczna także sprzyja osteoporozie, a kobiety zwykle mniej się ruszają niż mężczyźni. I wreszcie, kobiety coraz częściej ostatnio sięgają po używki - papierosy, alkohol, kawa - a to czynniki ryzyka osteoporozy. Jeśli jeszcze kobieta genetycznie jest obciążona skłonnością do rzeszotnienia kości (mamie lub babci przytrafiały się złamania), trzeba dmuchać na zimne. Rada dla ciebieSpędzaj jak najwięcej czasu w ruchu na świeżym powietrzu i jadaj produkty bogate w wapń (nabiał, szprotki z ośćmi).Ważne badaniaW diagnostyce osteoporozy najważniejsza jest densytometria (rodzaj prześwietlenia).
Cukrzyca typu 2Kobiety chorują na nią 2 razy częściej niż mężczyźni.
Organizm szybko przetwarza jedzenie w glukozę, która jest potrzebna naszym komórkom, żeby wykorzystywały ją jako energię do życia i wykonywania swoich specjalnych zadań. Żeby glukoza mogła się dostać do wnętrza komórki, potrzebna jest insulina - hormon produkowany przez trzustkę. Jeśli trzustka produkuje jej zbyt mało albo komórki z jakiegoś powodu nie chcą się otworzyć "insulinowym kluczem" przed glukozą, nadmiar cukru krąży we krwi. I dochodzi do cukrzycy. To prawda, że choroba ta ma charakter genetyczny (można odziedziczyć skłonność do cukrzycy), ale jednocześnie jej przebieg w dużej mierze zależy od wpływu środowiska. Cukrzycy sprzyja m.in. otyłość będąca efektem złej diety i małej aktywności ruchowej. A więcej jest otyłych kobiet niż mężczyzn. Ujawnieniu się tej choroby sprzyjają też wielodzietność i menopauza.
Rada dla ciebie - dbaj o prawidłową wagę. Będąc w ciąży, kontroluj poziom cukru we krwi i - jeśli trzeba - lecz tzw. cukrzycę ciężarnych. Ważne badania- w diagnostyce cukrzycy zalecane jest określenie poziomu glukozy we krwi na czczo i - jeśli to konieczne - godzinę po jedzeniu.
Żylaki nóg
Kobiety chorują 3 razy częściej niż mężczyźni.
Naszymi żyłami bezustannie płynie krew. Aby popłynąć z nóg w stronę serca, musi pokonać siłę grawitacji - co wcale nie jest takie proste. Żeby krew się nie cofała, w żyłach znajdują się ma-łe zastawki. Otwierają się, gdy krew płynie w górę i zamykają w odpowiednich momentach. Niestety, czasem zastawki nie domykają się szczelnie i wtedy dochodzi do zastoju krwi w nogach. W efekcie żyły rozciągają się nienaturalnie i pojawiają się na nich gruzełki. To właśnie żylaki widoczne pod skórą jako kręte, niebieskawe linie. Wiadomo, że skłonność do powstania żylaków dziedziczymy po przodkach. Ale również same na nie pracujemy, np. mało się ruszając. Za mało ruchu to słabe mięśnie nóg. A słabe mięśnie nóg nie są w stanie wspomóc pompowania krwi w stronę serca. Obcisła bielizna i ubrania także utrudniają krążenie krwi. Podobnie jak praca stojąca, zakładanie nogi na nogę, nosze-nie butów na wysokich obcasach i z obcisłymi cholewkami. Także ciąża to czas, gdy u kobiet częściej ujawniają się żylaki.Rada dla ciebiePrzy skłonności do żylaków - widoczne już pierwsze "pajączki" - nie bierz gorących kąpieli i nie chodź do sauny. Masuj nogi, używając preparatów np. z kasztanowcem.Ważne badaniaW diagnostyce żylaków zalecanym badaniem jest USG układu żylnego (tzw. doppler).
Niedoczynność tarczycy
Kobiety chorują 5 razy częściej niż mężczyźni.
Do tarczycy trafia jod z pożywienia i z powietrza. Ona gromadzi go i przetwarza na hormony: tyroksynę (T4), trójjodotyroninę (T3) i kalcytoninę. Wpływają one na rozwój i działanie całego organizmu. Jeśli tarczyca nie dostanie codziennie niezbędnej porcji jodu, zacznie się powiększać, tworząc z czasem tzw. wole. Może być ono przyczyną zarówno nadczynności (za duża produkcja hormonów), jak i niedoczynności (zbyt mała produkcja hormonów) tarczycy. Przyczyną niedoczynności tego gruczołu jest najczęściej niedobór jodu (uwaga, kobiety w ciąży i karmiące piersią potrzebują więcej tego pierwiastka), ale też m.in. stan zapalny tarczycy, zaburzenia pracy układu odpornościowego, a nawet... silny stres (a kobiety zwykle silniej niż mężczyźni go przeżywają). Z pewnością na pracę tarczycy duży wpływ mają żeńskie hormony płciowe, dlatego u kobiet zaburzenia pracy tarczycy najczęściej pojawiają się podczas tzw. burz hormonalnych, czyli w okresie dojrzewania, ciąży, karmienia piersią i menopauzy.
Rada dla ciebie - spędzając urlop nad morzem - spaceruj po plaży wczesnym rankiem (wtedy w powietrzu jest najwięcej jodu). Jadaj produkty bogate w jod (ryby morskie, sól jodowana).Ważne badania W diagnostyce chorób gruczołu tarczowego zalecane jest badanie poziomu hormonów przysadki mózgowej i tarczycy we krwi. Ponadto USG, RTG i czasem też scyntygrafia tarczycy.
Nietrzymanie moczu
Kobiety chorują 3-4 razy częściej niż mężczyźni.
Normalnie, przy wypełnionym pęcherzu czujemy, że musimy oddać mocz. W trakcie tej czynności rozluźniają się zwieracze cewki moczowej i kurczy się wypieracz - mięsień stanowiący jedną z warstw ściany pęcherza. Przy wysiłkowym nietrzymaniu moczu (NTM), gdy z jakiegoś powodu wzrasta ciśnienie w jamie brzusznej (np. kaszlemy, podnosimy coś ciężkiego), powstaje nacisk na pęcherz. Popuszczamy, mimo że pęcherz nie jest wypełniony, a wypieracz się nie kurczy. Kobiety częściej niż mężczyźni cierpią na tę przypadłość, a powodem tego jest m.in. odmienna budowa anatomiczna (mamy krótszą cewkę moczową, która nie ma "uszczelniacza", jakim u panów jest prostata), mamy słabsze mięśnie dna miednicy, rodzimy dzieci (a pękniecie krocza może wpływać na wystąpienie NTM). Przechodzimy też menopauzę, a spadek poziomu estrogenów niekorzystnie wpływa na sprężystość tkanki łącznej i mięśniowej, na strukturę włókien więzadeł oraz prowadzi do gorszego ukrwienia narzą-dów miednicy. Trzeba także pamiętać, że nadmiar tkanki tłuszczowej (otyłość) zwiększa nacisk na drogi moczowe.
Rada dla ciebie - wykonuj ćwiczenia mięśni dna miednicy, tzw. ćwiczenia Kegla lub metodą Kari Bo. Ich opis znajdziesz w internecie.
Ważne badania - diagnostyce NTM zalecane jest USG brzucha, posiew moczu, badanie urodynamiczne, ocena pracy mięśni dna miednicy.
Choroby reumatyczne
Kobiety chorują 3 razy częściej niż mężczyźni.
Mówiąc słowo "reumatyzm", trzeba wiedzieć, że kryje się pod nim blisko 200 schorzeń. Można je podzielić na 3 duże grupy: zespoły przeciążeniowo-bólowe (np. zespół bolesnego barku, łokieć tenisisty), choroba zwyrodnieniowa stawów i choroby zapalne (np. reumatoidalne zapalenie stawów - RZS, toczeń). Nie do końca wiadomo, dlaczego częściej chorują na nie kobiety. Z pewnością na pojawienie się i przebieg chorób reumatoidalnych wpływ mają hormony - kobiety po menopauzie, w organizmach których mniej jest estrogenów, częściej cierpią na dolegliwości stawowe niż mężczyźni w tym samym wieku. Również zaburzenia funkcji tarczycy (nadmiar/niedobór produkowanych przez nią hormonów) powodują liczne dolegliwości stawów. Stawom szkodzi także otyłość, a tę częściej mają kobiety. No i buty - wysoki obcas noszony przez nas niekorzystnie wpływa nie tylko na stawy stóp, ale też skokowy, kolanowy, biodrowy i stawy kręgosłupa.
Rada dla ciebie - staraj się nie dopuszczać do nadwagi, a zwłaszcza do otyłości. Zrezygnuj z noszenia na co dzień wysokich obcasów.
Ważne badania - diagnostyce chorób stawów zalecany jest RTG oraz badania krwi i moczu.
Estrogeny - nasza broń kobieca
Choć w organizmach kobiet i mężczyzn znajdują się te same hormony, u nas dominującą rolę odgrywają estrogeny i progesteron, zaś u panów - androgeny i testosteron. Estrogeny chronią nasz organizm m.in. przed chorobami układu krążenia. Korzystnie działają na przemiany lipidowe w organizmie, zmniejszając tym samym ryzyko rozwoju miażdżycy i choroby wieńcowej. Ochraniają nas też przed tworzeniem się niebezpiecznych dla życia zakrzepów czy zatorów.
Ona i on
Aż do 8. tygodnia życia w łonie matki wszystkie zarodki - a właściwie gonady - wyglądają tak samo. Dopiero, gdy do gonady dostaną się tzw. pierwotne komórki płciowe, płeć zaczyna się różnicować. Siedem miesięcy później z jednych zarodków rodzą się dziewczynki, zaś z drugich chłopcy. Mała ONA statystycznie szybciej zaczyna sia-dać, chodzić, mówić, czytać, pisać i liczyć niż mały ON. Po kilku latach te różnice się wyrównują.
Kobiety chorują 3 razy częściej niż mężczyźni.
Naszymi żyłami bezustannie płynie krew. Aby popłynąć z nóg w stronę serca, musi pokonać siłę grawitacji - co wcale nie jest takie proste. Żeby krew się nie cofała, w żyłach znajdują się ma-łe zastawki. Otwierają się, gdy krew płynie w górę i zamykają w odpowiednich momentach. Niestety, czasem zastawki nie domykają się szczelnie i wtedy dochodzi do zastoju krwi w nogach. W efekcie żyły rozciągają się nienaturalnie i pojawiają się na nich gruzełki. To właśnie żylaki widoczne pod skórą jako kręte, niebieskawe linie. Wiadomo, że skłonność do powstania żylaków dziedziczymy po przodkach. Ale również same na nie pracujemy, np. mało się ruszając. Za mało ruchu to słabe mięśnie nóg. A słabe mięśnie nóg nie są w stanie wspomóc pompowania krwi w stronę serca. Obcisła bielizna i ubrania także utrudniają krążenie krwi. Podobnie jak praca stojąca, zakładanie nogi na nogę, nosze-nie butów na wysokich obcasach i z obcisłymi cholewkami. Także ciąża to czas, gdy u kobiet częściej ujawniają się żylaki.Rada dla ciebiePrzy skłonności do żylaków - widoczne już pierwsze "pajączki" - nie bierz gorących kąpieli i nie chodź do sauny. Masuj nogi, używając preparatów np. z kasztanowcem.Ważne badaniaW diagnostyce żylaków zalecanym badaniem jest USG układu żylnego (tzw. doppler).
Niedoczynność tarczycy
Kobiety chorują 5 razy częściej niż mężczyźni.
Do tarczycy trafia jod z pożywienia i z powietrza. Ona gromadzi go i przetwarza na hormony: tyroksynę (T4), trójjodotyroninę (T3) i kalcytoninę. Wpływają one na rozwój i działanie całego organizmu. Jeśli tarczyca nie dostanie codziennie niezbędnej porcji jodu, zacznie się powiększać, tworząc z czasem tzw. wole. Może być ono przyczyną zarówno nadczynności (za duża produkcja hormonów), jak i niedoczynności (zbyt mała produkcja hormonów) tarczycy. Przyczyną niedoczynności tego gruczołu jest najczęściej niedobór jodu (uwaga, kobiety w ciąży i karmiące piersią potrzebują więcej tego pierwiastka), ale też m.in. stan zapalny tarczycy, zaburzenia pracy układu odpornościowego, a nawet... silny stres (a kobiety zwykle silniej niż mężczyźni go przeżywają). Z pewnością na pracę tarczycy duży wpływ mają żeńskie hormony płciowe, dlatego u kobiet zaburzenia pracy tarczycy najczęściej pojawiają się podczas tzw. burz hormonalnych, czyli w okresie dojrzewania, ciąży, karmienia piersią i menopauzy.
Rada dla ciebie - spędzając urlop nad morzem - spaceruj po plaży wczesnym rankiem (wtedy w powietrzu jest najwięcej jodu). Jadaj produkty bogate w jod (ryby morskie, sól jodowana).Ważne badania W diagnostyce chorób gruczołu tarczowego zalecane jest badanie poziomu hormonów przysadki mózgowej i tarczycy we krwi. Ponadto USG, RTG i czasem też scyntygrafia tarczycy.
Nietrzymanie moczu
Kobiety chorują 3-4 razy częściej niż mężczyźni.
Normalnie, przy wypełnionym pęcherzu czujemy, że musimy oddać mocz. W trakcie tej czynności rozluźniają się zwieracze cewki moczowej i kurczy się wypieracz - mięsień stanowiący jedną z warstw ściany pęcherza. Przy wysiłkowym nietrzymaniu moczu (NTM), gdy z jakiegoś powodu wzrasta ciśnienie w jamie brzusznej (np. kaszlemy, podnosimy coś ciężkiego), powstaje nacisk na pęcherz. Popuszczamy, mimo że pęcherz nie jest wypełniony, a wypieracz się nie kurczy. Kobiety częściej niż mężczyźni cierpią na tę przypadłość, a powodem tego jest m.in. odmienna budowa anatomiczna (mamy krótszą cewkę moczową, która nie ma "uszczelniacza", jakim u panów jest prostata), mamy słabsze mięśnie dna miednicy, rodzimy dzieci (a pękniecie krocza może wpływać na wystąpienie NTM). Przechodzimy też menopauzę, a spadek poziomu estrogenów niekorzystnie wpływa na sprężystość tkanki łącznej i mięśniowej, na strukturę włókien więzadeł oraz prowadzi do gorszego ukrwienia narzą-dów miednicy. Trzeba także pamiętać, że nadmiar tkanki tłuszczowej (otyłość) zwiększa nacisk na drogi moczowe.
Rada dla ciebie - wykonuj ćwiczenia mięśni dna miednicy, tzw. ćwiczenia Kegla lub metodą Kari Bo. Ich opis znajdziesz w internecie.
Ważne badania - diagnostyce NTM zalecane jest USG brzucha, posiew moczu, badanie urodynamiczne, ocena pracy mięśni dna miednicy.
Choroby reumatyczne
Kobiety chorują 3 razy częściej niż mężczyźni.
Mówiąc słowo "reumatyzm", trzeba wiedzieć, że kryje się pod nim blisko 200 schorzeń. Można je podzielić na 3 duże grupy: zespoły przeciążeniowo-bólowe (np. zespół bolesnego barku, łokieć tenisisty), choroba zwyrodnieniowa stawów i choroby zapalne (np. reumatoidalne zapalenie stawów - RZS, toczeń). Nie do końca wiadomo, dlaczego częściej chorują na nie kobiety. Z pewnością na pojawienie się i przebieg chorób reumatoidalnych wpływ mają hormony - kobiety po menopauzie, w organizmach których mniej jest estrogenów, częściej cierpią na dolegliwości stawowe niż mężczyźni w tym samym wieku. Również zaburzenia funkcji tarczycy (nadmiar/niedobór produkowanych przez nią hormonów) powodują liczne dolegliwości stawów. Stawom szkodzi także otyłość, a tę częściej mają kobiety. No i buty - wysoki obcas noszony przez nas niekorzystnie wpływa nie tylko na stawy stóp, ale też skokowy, kolanowy, biodrowy i stawy kręgosłupa.
Rada dla ciebie - staraj się nie dopuszczać do nadwagi, a zwłaszcza do otyłości. Zrezygnuj z noszenia na co dzień wysokich obcasów.
Ważne badania - diagnostyce chorób stawów zalecany jest RTG oraz badania krwi i moczu.
Estrogeny - nasza broń kobieca
Choć w organizmach kobiet i mężczyzn znajdują się te same hormony, u nas dominującą rolę odgrywają estrogeny i progesteron, zaś u panów - androgeny i testosteron. Estrogeny chronią nasz organizm m.in. przed chorobami układu krążenia. Korzystnie działają na przemiany lipidowe w organizmie, zmniejszając tym samym ryzyko rozwoju miażdżycy i choroby wieńcowej. Ochraniają nas też przed tworzeniem się niebezpiecznych dla życia zakrzepów czy zatorów.
Ona i on
Aż do 8. tygodnia życia w łonie matki wszystkie zarodki - a właściwie gonady - wyglądają tak samo. Dopiero, gdy do gonady dostaną się tzw. pierwotne komórki płciowe, płeć zaczyna się różnicować. Siedem miesięcy później z jednych zarodków rodzą się dziewczynki, zaś z drugich chłopcy. Mała ONA statystycznie szybciej zaczyna sia-dać, chodzić, mówić, czytać, pisać i liczyć niż mały ON. Po kilku latach te różnice się wyrównują.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz